Shqipëria renditet mes 10 shteteve të para në botë që kanë kërkuar azil në vendet e Bashkimit Evropian në muajin tetor të vitit 2021.
Zyra Evropiane për Mbështetjen e Azilit bën me dije se në total gjatë këtij muaji janë depozituar në vendet e BE-së 65.400 kërkesa për azil, duke shënuar një rënie prej 8 për qind në krahasim me shifrat e shtatorit.
Shtetasit nga Afganistani zënë vendin e parë në botë për numrin e azilkërkuesve, por ndërkohë është shënuar rënie me 6.000 aplikime në krahasim me muajin shtator. Të dhënat për nëntor e dhjetor ende nuk janë publikuar.
Sipas të dhënave, shtetasit e Shqipërisë kanë bërë 1.500 kërkesa për azil në shtetet e BE-së dhe me këtë mbajnë vendin e dhjetë. Në vend të parë, janë shtetasit e Afganistanit me 11.300 kërkesa, pasuar nga ata të Sirisë (10.600), Irakut (3.100), Turqisë (2.600), Venezuelës (2.500), Bangladeshit (2.400), Pakistanit (2.300), Kolumbisë (1.800) dhe Gjeorgjisë (1.700) që mban vendi e nëntë në këtë renditje.
1.7 milionë persona e kanë braktisur Shqipërinë në tri dekadat e fundit
Sipas raportit të OKB-së për perspektivat e popullsisë, Shqipëria po përjeton krizën më të rëndë demografike në rajon, ku 37 për qind e popullsisë, janë larguar nga vendi në tri dekadat e fundit. Edhe Maqedonia e Veriut ndodhet në situatë të keqe demografike. Ajo ka humbur një të katërtën e popullsisë që nga fillimi i viteve 1990.
Shqipëria po përjeton krizë demografike, ku shifrat e shpopullimit për shkak të emigracionit janë alarmuese. Sipas raportit të OKB-së për perspektivat e popullsisë, Shqipëria po përjeton krizën më të rëndë demografike në rajon, ku 1.7 milionë njerëz, ose 37 për qind e popullsisë, janë larguar nga vendi në tri dekadat e fundit. Sipas raportit të OKB-së, kombi me gati tre milionë banorë pritet të bjerë nën një milion banorë deri në fund të këtij shekulli. Por, sipas raportit të OKB-së, asnjë vend në Ballkan nuk është kursyer nga një kombinim i rrezikshëm i emigrimit dhe plakjes së popullsisë.
Pas Shqipërisë, Maqedonia e Veriut ndodhet në një situatë më të keqe se vendet e tjera. Ajo ka humbur një të katërtën e popullsisë së saj që nga fillimi i viteve 1990. Regjistrimi i fundit i kryer në fund të vitit 2021 tregon një rënie të popullsisë prej 10 për qind vetëm në dy dekadat e fundit. Gati 600.000 maqedonas u shpërngulën jashtë vendit në dekadat pas pavarësisë së vendit. Si Shqipëria dhe Maqedonia e Veriut shpresojnë se një anëtarësim i shpejtë në Bashkimin Evropian do të sigurojë një të ardhme më të mirë dhe do të ndryshojë modelin e migracionit. Tani, përparimi në BE i Maqedonisë së Veriut dhe i Shqipërisë është ngecur për shkak të vetos së Bullgarisë.
Një tjetër vend ballkanik i goditur rëndë nga rënia e popullsisë është Serbia. Sipas të dhënave të Bankës Botërore, vendi prej gati shtatë milionësh pritet të ketë një milion banorë më pak deri në vitin 2050. Kjo i bëri autoritetet serbe të japin analogjinë befasuese se kombi ballkanik po humb efektivisht një qytet çdo vit. Qindra mijëra serbë u larguan nga vendi pas luftërave të shpërbërjes së ish-Jugosllavisë në vitet 1990. Ekonomia e vendit u ndikua përsëri shumë pasi sanksionet u grumbulluan në krye të bombardimeve të NATO-s të vitit 1999 për të ndaluar konfliktin në Kosovë. Sipas një analize të OECD-së mbi gatishmërinë e sistemit shëndetësor serb për të luftuar COVID-19, vlerësimet tregojnë se mbi 10.000 mjekë u larguan nga Serbia për në Evropën Perëndimore në 20 vjetët e fundit dhe sistemit shëndetësor i mungojnë 3500 mjekë dhe 8000 infermierë.
Disa nga arsyet pse rajoni i Ballkanit ka parë migrim të shfrenuar gjatë dekadave mund të gjurmohen në shpërbërjen e ish-Jugosllavisë, luftërat civile dhe vështirësitë ekonomike që pasuan. Bosnjë-Hercegovina është ndoshta vendi më i goditur në rajon, me disa studime që thonë se pothuajse gjysma e qytetarëve të lindur në vendin e Ballkanit Perëndimor nuk jetojnë më atje.
Një shembull tjetër i goditjes nga fenomeni i emigrimit është edhe Kosova, e cila humbi 15.4 për qind të popullsisë së saj midis vitit 2007 dhe 2018.
Në vitet ’90 të shekullit të kaluar deri në vitet 2000 të këtij fillimshekulli, arsyeja kryesore e emigrimit në Shqipëri ka qenë ndryshimi i sistemit. Shqipëria kaloi nga një vend komunist në një vend të hapur, drejt një jete më të mirë. Vitet 2000-2010 është parë që arsyet kryesore të emigrimit kanë qenë bashkimet familjare. Në 10-vjeçarin e fundit për arsye të ndryshimeve pozitive sociale, pritej një ulje e emigracionit, por realisht ndodhi e kundërta.
Bazuar në të dhënat e EUROSTAT-it shifrat në vitet 2010-2011 kanë qenë shifra minimaliste dhe më pas janë rritur shifrat e personave që kërkojnë azil ekonomik. Nga 2014 ka një rritje të numrit, sidomos kulmi arriti në vitin 2015. Janë 65 mijë persona që kanë kërkuar azil ekonomik në vitin 2015 . Pjesa më e madhe që kërkojnë azil janë 25 deri në 34 vjeç, mosha më e aftë për punë.
Kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama, e shikon largimin e qytetarëve nga vendi si një fenomen jo shqiptar. Rama thotë se largimi për një jetë më të mirë dhe më shpejt është i shtrirë në të gjithë Evropën ish-komuniste dhe në disa vende të BE-së. Sipas tij, nuk ka formula magjike apo receta çudibërëse për të ulur këta numra, por do të bëhet më e mira. Kreu i Qeverisë ka marrë si shembull Portugalinë, ku ka regjistruar në vitet e fundit një numër largimesh që sipas tij është i konsiderueshëm.
